فروش آمازون برای نجات زمین؟

درختان از شگفت آورترین و پرقدمت ترین موجودات زنده کره زمین به شمار می آیند. برخی از آنها بیش از 2000 سال قدمت دارند. با نگاه کردن به حلقه های رشد یک درخت می توان گفت که وضعیت آب و هوا در فصول مختلف سالهای عمر آن چگونه بوده است. پس می توان گفت که درختان با وضعیت آب و هوا در گذشته، حال و آینده ارتباط مهمی دارند. ارتباط حال و آینده درختان با محیط زیست همان واقعیت علمی است که آنها در حین رشدشان، دی اکسید کربن هوا را جذب می کنند و آن را به صورت اکسیژن به جو بازمی گردانند. بخشی از دی اکسید کربنی که در جو وجود دارد محصول آلودگی هایی است که بشر در محیط زیستش تولید کرده و وجود اکسیژن هم که برای ادامه زندگی بر روی کره زمین، حیاتی است. وقتی جنگل ها تخریب می شوند، چوب درختان یا سوزانده می شود یا رها تا به تدریج بپوسد و تجزیه شود؛ به این ترتیب دی اکسید کربنی که در درختان محبوس بوده بار دیگر وارد جو می شود. بنا به تخمین دانشمندان، یک جنگل نوپای استوایی قادر است هر ساله به ازای هر هکتار زمین، نزدیک به یک هزار تن کربن جذب کند. در نتیجه تصور این که سالانه ما تقریبا یک میلیون و سیصد هزار هکتار جنگل از دست می دهیم، واقعیتی ترسناک است. از دید کارشناسان این وضعیت برای آینده آب و هوا مشکلی عظیم است. حتی اگر ما فقط جنگل زدایی را به نصف میزان کنونی آن برسانیم، کاهش روند گرمایش زمین چشمگیر خواهد بود. چند سالی است که مناطق بزرگی از جنگل های استوایی توسط شرکت های بزرگ و حتی مردم محلی تخریب می شود تا به مراتع مسطح که مناسب کشت و زرع است، تبدیل شود. کشت سویا یکی از دلایلی است که درختان هکتارها زمین جنگلی در منطقه استوایی هر روزه بریده می شوند. از چندی پیش عده ای از شهروندان کشورهای عمدتا غربی برای جلوگیری از تخریب جنگل های منطقه حاره دست به ابتکار جالبی زده اند. آنها با پرداخت حدود هفتاد دلار، نیم هکتار جنگل می خرند تا کسی اجازه نداشته باشد درختان آن قطعه زمین جنگلی خریداری شده را قطع کند. اما روزنامه گاردین اخیرا نوشت که شهروندان برزیل از این که خارجیان با خرید قطعاتی از جنگل های آمازون از طریق اینترنت (سایت کول ارت، Cool Earth)، مانع جنگل زدایی شده اند، خشمگینند. به نوشته جن روشا، نگارنده این گزارش گاردین، سایت اینترنتی فروشنده زمین های جنگلی ادعا می کند که به ازای حفظ نیم هکتار زمین جنگلی، 130 تن دی اکسید کربن کمتر وارد جو زمین می شود و چهارصد گونه زیستی نیز فرصت می یابند که به حیات خود ادامه دهند. به گفته گردانندگان سایت کول ارت، به خاطر فروش قطعه زمین های جنگلی به خارجیان طرفدار محیط زیست، تاکنون از تخریب 31 هزار هکتار جنگل جلوگیری شده است. اما به نوشته گاردین، برزیلی ها، به ویژه ارتش برزیل، همواره در مورد طرح ها و برنامه های خارجیان برای منطقه آمازون حساسیت نشان داده اند و شنیدن خبر خرید زمین های جنگلی توسط خارجیان باعث خشم اهالی ایالت "آمازوناس" نیز شده است. مخالفان فروش زمین های جنگلی به خارجیان آن را "استعمار سبز" می نامند. نگارنده گزارش گاردین می نویسد: "برزیلی ها این اقدام خارجیان را توهین آمیز می دانند چون توانایی آنها در حفظ جنگل های حاره ای را زیر سوال برده است. همچنین فعالیت بسیاری از سازمان هایی که در این راه تلاش می کنند را، به ویژه آنهایی که از ساکنان بومی این منطقه هستند، نادیده گرفته است." "داوی کوپه نوارا"، رهبر "یانومامی"، در سفری به بریتانیا که با انگیزه جلب حمایت از نیازهای بهداشتی بومیان منطقه آمازون صورت داد، گفت: "جنگل را نمی توان خرید. جنگل منبع حیات ماست." گاردین در ادامه می نویسد که بسیاری از سازمان های بومی با این دیدگاه موافقند و می گویند که راه نجات جنگل های حاره ای، محافظت از منابع بومی و قابل استخراج است؛ بنا بر تصاویر ماهواره ای، در اکثر این نقاط (یعنی یک پنجم مساحت جنگل های برزیل)، جنگل زدایی صورت نگرفته است. اما بسیاری از سازمان های محیط زیستی که تجربه ای طولانی در منطقه آمازون دارند، معتقدند که تنها راه جلوگیری از تخریب جنگل ها، جلوگیری از کلیه فعالیت های جنگل زدایی است. تاکنون یک پنجم از جنگل آمازون (معادل مساحت کل کشور فرانسه) جنگل زدایی شده که بخش عمده آن در چهل سال گذشته صورت گرفته است. برزیل در حال حاضر از جمله بزرگترین آلوده کنندگان محیط زیست به شمار می آید و جلوگیری از جنگل زدایی در این منطقه می تواند از شدت این وضعیت بکاهد و گونه های زیستی را نیز از انقراض نجات دهد. سازمان های غیردولتی بر این باورند که اقتصاد، کلید حل این مشکل است و باید شرایط به گونه ای باشد که حفاظت از درختان ارزش بیشتری از محصولی داشته باشد که جایگزین آنها می شود. سازمان های غیر دولتی در تلاشند که مشوق های مالی دولت برزیل برای ساکنان مناطق جنگلی، که به طور سنتی فعالیت های آنها منجر به تخریب جنگل ها می شود (مانند دامداری و کشاورزی)، در مسیر خدمات محیط زیستی قرار داده شود.